Przyczyny niedoczynności tarczycy

Gdy nasza tarczyca produkuje zbyt mało hormonów, szwankuje cały organizm – daje o sobie znać spowolniony metabolizm, pogarsza się stan skóry i włosów, stajemy się hiperwrażliwi na zimno. Symptomy niedoczynności różnią się u każdego z nas – zaryzykuję jednak stwierdzeniem, że  wszyscy zastanawialiśmy się kiedyś dlaczego to właśnie my – czy swoim stylem życia, odżywaniem, zażywanymi lekami mogliśmy 
„sprowokować” niedoczynność? Jeśli na to pytanie Twój lekarz wzruszył tylko ramionami, zapraszam do dalszej lektury.

Teorie konspiracyjne

Jak słyszałaś/eś pewnie od swojej mamy, cioci lub babci – niedoczynność może Cię dotyczyć, bo należysz do „pokolenia Czarnobyla„. W 1986 roku, po wybuchu elektrowni atomowej w Czarnobylu zaczęto podawać (w szczególności dzieciom) płyn Lugola –  wodny roztwór czystego jodu w jodku potasu, który miał chronić przed wchłanianiem radioaktywnego izotopu jodu, który unosił się w opadach promieniotwórczych. Z perspektywy czasu okazało się jednak, że płyn Lugola mógł wyrządzić więcej złego niż dobrego – aplikowane dawki jodu były zbyt wysokie, co mogło „rozregulować” tarczycę. 

W 1986 r. nie było Cię jeszcze na świecie?

Nie zapominajmy, że pyły radioaktywne migrują.  Rozpad substancji radioaktywnych to nie kwestia lat, lecz dziesięcioleci. I choć UNSCEAR nie wylicza Polski w swoim raporcie dotyczącym awarii w Czarnobylu i jej wpływu na zdrowie tarczycy – dowiadujemy się np. u młodzieży i dzieci z Białorusi, Rosji i Ukrainy, które w czasie awarii nie były chronione przed promieniowaniem  odnotowano 6000 zachorowań na raka tarczycy do  2005 roku.  Nawet jeśli w czasie awarii nie było Cię jeszcze na świecie, pamiętaj, że Twoi rodzice mogli nieświadomie spożywać skażoną żywność i na „świeżo” wdychać radioaktywne powietrze.

Do innych przyczyn niedoczynności zalicza się także:

 – Przewlekłe limfocytowe zapalenie gruczołu tarczowego – choroba Hashimoto – najczęstsza z przyczyn pierwotnej niedoczynności tarczycy,która może mieć podłoże genetyczne i  występować z innymi chorobami autoimmunologicznymi. Przy Hashimoto, Twój układ odpornościowy wytwarza przeciwciała, które atakują zdrowe tkanki i narządy – w tym tarczycę. 

– Leczenie nadczynności tarczycy – niefortunne farmakologiczne hamowanie wytwarzania hormonów tarczycy może skutkować popadnięciem z nadczynności w niedoczynność – dlatego tak ważne jest, żeby samemu nie zmieniać dawki leku!

– Operacja usunięcia tarczycy – jeśli konieczne było usunięcie całej lub części tarczycy, Twój organizm wciąż będzie potrzebował jej hormonów, aby prawidłowo funkcjonować. W tym przypadku stosuje się leczenie farmakologiczne przez całe życie.

– Radioterapia – naświetlanie obszaru głowy i szyi stosowane w leczeniu chorób nowotworowych nie pozostaje bez znaczenia dla zdrowia tarczycy.

– Niektóre składniki leków np. lit ( często stosowany w leczeniu zaburzeń psychicznych), amiodaron, interferon alfa, interleukina 2, a także inhibitory kinazy tyrozynowej mogą wywoływać i pogłębiać niedoczynność tarczycy.

– Choroby przysadki mózgowej – jeżeli Twoja przysadka nie funkcjonuje prawidłowo (najczęściej z powodu gruczolaka) zaburzona zostaje produkcja  tyreotropiny (TSH)

– Wady wrodzone – Niektórzy z nas mogli urodzić się z niedoczynnością tarczycy – ma to ogromne znaczenie na rozwój psychiczny i fizyczny dziecka.Tarczyca zarządza naszym układem nerwowy, pokarmowym i rozrodczym. U niemowląt choroby tarczycy mogą spowalniać rozwoju, hamować wzrost oraz dojrzewanie układu kostnego.

– Zaburzenia z niedoboru jodu– jod, który spożywamy najczęściej w postaci ryb, owoców morza i roślinach uprawianych w glebie bogatej w jod oraz soli jodowanej jest niezbędny do produkcji hormonów tarczycy. Pamiętajmy, że przy Hashimoto nie zaleca się spożywania produktów bogatych w jod.

– Ciąża– Zdarza się, że u niektórych kobiet niedoczynność wystąpi w trakcie lub tuż po ciąży, gdyż organizm ciężarnej zaczyna wytwarzać przeciwciała atakujące gruczoł tarczycy. Nieleczona niedoczynność u przyszłych mam może skutkować poronieniem, wcześniactwem oraz nadciśnieniem tętniczym. Więcej o niedoczynności w ciąży czytaj tutaj.